Sherlock Holmes ve Denetim

 

Sherlock Holmes adlı hayali karakter adli olayları çözen bir dedektiftir. Bu karakterin özelliği yaşanmış bir olay sonrasında bu olayın aydınlatılması ile ilgilidir. Hile veya suiistimal gibi olayların gerçekleşmesi sonucunda yürütülen soruşturma ve müfettişlik faaliyetlerine daha yatkın bir karakteri vardır. Hâlbuki iç denetim tanımı gereği hile ve suiistimal risklerini ele alır ve proaktif bir yaklaşım ile bunları gerekleşmeden önlemeye çalışır. Şirketi olumsuz etkileyecek bir durumu önceden engellemek şirket için daha avantajlı olacaktır. Bu yüzden Sherlok Holmes karakterinde birini iç denetim görevi vermek doğru bir karar değildir.

 

Sosyal Destek

 

Sosyal destek kavramına niteliksel açıdan yaklaşanlar  daha çok “sosyal ağ” terimini kullanmışlardır. Bir antropolog olan Barnes ,ilk kez 1954 yılında;sosyal ağ adını verdiği bir yöntemle Norveç’in küçük bir kasabasında ,sosyal sınıfa ve statü ilişkisine yönelik çalışmalar yapmıştır.Daha sonraları da bu yöntem kişilerin ait oldukları birincil grupların yapısal özelliklerini tanımlamak amacıyla İngiliz sosyal bilimciler tarafından kullanılmıştır.

 

    Bireyler arasındaki sosyal ilişkilerin ve yakın bağların kişilerin yaşamında ne kadar önemli olduğunun vurgulanması bir yüzyıl öncesine dayanmaktadır.

Durkheim’ın 1897’de yaptığı ‘İntihar’ isimli çalışması, o dönemin sosyal bilimcilerinde bireyler arasındaki yakın sosyal bağların önemi ile ilgili bazı düşüncelerin oluşmasına ve ortaya konmasına neden olmuştur.

 

  Bireyler arası ilişkilerin destekleyici yönleri 1950’lerin sosyoloji literatüründe sıklıkla tanımlanmıştır. John Cassel 1974’te insan sağlığının devamı için bireyler arası ilişkilerin önemli olduğunu ve hastalığın etyolojisinde psiko-sosyal süreçlerin önemli bir rol oynadığını belirterek; zorlanmalı çevresel koşullarda bireyin yaşamında ortaya çıkabilecek sosyal ilişki ve bağların kopması ya da zayıflaması durumunda hastalanma riskinin artabileceği hipotezini ortaya atmıştır. Cassel, böylece fizyolojik ve psikolojik zorlanmalı yaşam durumlarında destek gruplarının bireyi tampon bir mekanizma gibi koruyacağını ve sosyal desteğin harekete geçirilmesi ile sağlığın daha kolay korunacağını da belirtmiştir

 

Kontrol Süreci

 

Kontrol yönetim fonksiyonlarından biridir. Kontrol planlanan hedeflere ulaşmada nerede olunduğunu gösterir. Her prosedür ve uygulaması mükemmel dahi olsa değişen amaç ve planlar doğrultusunda kontrol mekanizmasına sürekli olarak ihtiyaç vardır.

 

İç denetim Bağımsız, sistematik ve düzenli olarak gerçekleştirilen, hata ve sonuçları bulmanın ötesinde faaliyetlerin etkinliğini arttırmaya yönelik olarak da tasarlanan denetim faaliyeti, bu yönüyle teftiş ve kontrol faaliyetlerinden ayrılmaktadır.

 

İç denetim, bir kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve onlara değer katmak amacını güden bağımsız ve objektif bir güvence ve danışmanlık faaliyetidir. İç denetim, kurumun risk yönetim, kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkililiğini değerlendirmek ve geliştirmek amacına yönelik sistemli ve disiplinli bir yaklaşım getirerek kurumun amaçlarına ulaşmasına yardımcı olur. KAYNAK: Türkiye İç Denetim Enstitüsü https://www.tide.org.tr/

 

İç Denetim Süreci

 

Bağımsız denetim firma dışından belirli bir süre ve belirli bir kapsam içinde çalışmasına rağmen iç denetim şirket içinde sürekli yer alan bir departmandır. İç denetim birimleri iç kontrol prosedürlerini düzenleyerek ve takibini yaparak iç kontrolün SÜREKLİ gelişimini sağlar. Bu durumda maliyet düşürme politikasının planlanmasında en önemli departmanlardan biri iç denetim departmanıdır.

 

İç denetim geçmişe dönük veriler üzerinden araştırma yapsa bile öngörüleri ile geleceğe dönük şirket politikalarını etkileyebilir. Şirkette herhangi bir sorun gözükmeyen ve iyi işleyen kısımlarında daha iyi nasıl olur sorusuna cevap arayarak şirkete değer katar. Bu kurumsal gelişim için çok önemlidir. İç denetim şirketin daha verimli ve etkin çalışmasını sağlayacak yöntemleri sürekli araştırarak şirket için ekonomik sıkıntı yaratabilecek durumların önüne geçmeyi sağlar. Bu sayede verimlilik ve etkinlik artıracak yönler keşfedilerek şirkete değer katar. Eğer iç denetim olmaz ise şirket iç denetim faaliyetlerine ayırdığı bütçeden çok daha fazlasını kaybedecektir.

 

Örgütsel Adalet Algısı

 

Adalet algısı ile ilgili araştırmalar sıklıkla Adams’ın (1965) eşitlik teorisine dayandırılmaktadır. Adams’a göre birey, referans olan diğeri ile yaptığı karşılaştırmada“girdi” ve “cıktı” oranlarında adaletsizlik algılarsa kızgınlık veya suçluluk gibi olumsuz duygular hisseder. Burada “girdi” olarak ifade edilenler yaş, kıdem, eğitim, çaba, sosyal statü, yetenek gibi bireysel nitelik ve özelliklerdir.

Spor ve Stres

 

Kapitalizmin yaygınlaşmasıyla beraber sermaye artırma, maliyet azaltma, kar, verim, rekabet gibi kavramlar iş hayatına girmiştir. Bu kavramlar git gide daha çok belirleyici ve yönlendirici olmaya başlamış ve çalışma hayatını önemli ölçüde değiştirmiştir. Ayırt edici özelliği sürekli sermaye birikimi olan kapitalizmin(Wallerstein (2006: 12)) bunu gerçekleştirebilmek için izlediği yol düşük maliyetli üretim ve yüksek kârlı satış olmuştur(Gençoğlu,2012; 102). Her ne kadar kapitalist sistem özel mülkiyet ve özel girişimler üzerinden açıklansa da, devlet kurumları da aklımıza gelebilecek her şeyi metalaştırmaya dayalı bu kapitalist ruhtan etkilenmiş ve verimli çalışma yöntemleriyle rekabet ortamına ayak uydurmaya çalışmaya başlamıştır. Amacı halkının refahı olan devletin kar amaçlı bir yapıya bürünmesinin kendi içindeki çelişkisini araştırma konumuz olmadığı için bir tarafa bırakarak çalışma şartlarına geri dönersek; yıllardır yerleşmiş olan hantal ve statik bürokratik devlet anlayışını “daha çağdaş” kapitalist sistem kurallarına adapte etmenin, daha hzılı ve esnek özel sektörü adapte etmekten daha zor olduğu söylenebilir. Dolayısıyla özel sektördeki kapitalizm sebepli, iş yoğunluğu, yükselme kaygısı, daha çok güç ve para kazanma baskısı gibi stres kaynaklarına, devlet kurumlarında bir de mevcut üst düzey bürokratların uyguladığı bilinçsiz kamu yönetimi reformu denemelerinin yarattığı belirsizlik ve başarısızlıkların stresi eklenmiştir.