APPLE Kuruluş Hikayesi

Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından 1976 yılında kurulan Apple yıllık 215 milyar dolar gelir ile(2016) dünyanın en büyük şirketleri arasındadır. (1)

Steve Wozniak lisede elektroniğe ilgili bir genç. Üniversiteye başladığında önce Hewlett-Packerd’de(HP) yarı zamanlı daha sonra ise tam zamanlı olarak çalışmaya başlar. Bu sırada kendi gibi elektroniğe meraklı gençlerin toplandığı amatör homebrew elektronik kulübünün davetine icabet eder. Burada devre kartına birkaç parça lehimleyerek oluşturulan ”Altair” adında bir bilgisayar kiti görür. Bu ilk kişisel bilgisayarı yapmak için Wozniak’a ilham kaynağı olur. Hemen kolları sıvayan genç dahi klavyesi ve ekranı olan bir tümleşik ilk bilgisayarı tasarlar. Bu tasarımını ilk olarak arkadaşı Steve Jobs’a gösterir.

Jobs ile Wozniak daha önce blue box adında bedava telefon görüşmesi yapılmasını sağlayan bir alet satışında beraber çalışmışlardı. Bu aleti tabi ki Wozniak tasarlamıştı. Wozniak mükemmel bir mühendis ve az bulunur bir deha olmasına rağmen para işleri ile hiç ilgilenmeyen içine kapanık bir nerd’dü. Steve ise bilgisayara meraklı olsa da üniversiteyi bırakıp Hindistan'a giden döndüğünde ise ot partilerine takılan bir hippiydi ancak hırslı ve pazarlama yeteneği ile doluydu. Bu ikilinin birbirini tamamlayan kişilikleri dünyanın en büyük şirketlerinden birini kurmalarını sağlayacaktı.

Jobs, Wozniak’ın gösterdiği klavyeye dokunduğunda ekranda yazılar belirmişti. Bu o zamana kadar bütünleşik ilk bilgisayardı ve Jobs bunun hemen çok karlı bir iş olduğunu anladı. Wozniak ise bunu sadece amatör arkadaşlarına gösterme için tasarlamıştı ve satış yapmayı hiç düşünmüyordu. Jobs ısrar etti ve “Başarılı olamasak da en azından torunlarımıza kendi şirketimizi açtığımızı anlatırız” diyerek Wozniak’ı ikna etti. Ancak Wozniak önce çalıştığı HP şirketine bu buluşundan bahsetmek ister. HP ise çok amotörce bulduğu bu girişimi önemsiz bulur. HP ayağına gelen tarihi fırsatı tepmiştir. Böylece şirket “Apple Computer Campany” ismi ile Steve Jobs %45, Steve Wozniak %45 ve Ronald Wayne %10 hisse dağılımı ile aslında bir garajda değil Wozniak’ın evinde kurulmuş oldu. Ancak üretim için Jobs’un babasının garajı kullanıldı ve  Jobs'un aile üyeleri de üretime yardımcı oldu. Tamamen Wozniak’ın tasarımı olan Apple 1 tamamen el işçiliği ile üretilmiş oldu ve 666.66$ fiyat ile satışa sunuldu. Bu aslında üzerinde cpu, ram ve ekran kartı olan bir anakarttı. Hemen ardından Apple 2’yi geliştirdiler ve üretmek için kredi aramaya koyuldular. Kredi borcundan korkan Ronald Wayne elindeki %10 hisseyi 800 dolara Jobs ve Wozniak’a satarak ortaklıktan çıktı. Bugün bu büyüklükteki hisse milyarlarca dolar etmektedir. Bu sırada Mike Markkula gelerek şirkete 250.000 dolar yatırmayı teklif eder. Zaten böyle bir para arayan ortaklar hemen kabul ederler. Mike Markkula sadece finansman olarak değil iş tecrübesi ile de Apple’ın gelişmesini sağlar. (2) Apple 2’nin ardından 1980’de Apple 3 piyasa sürülür.

1980 yılında şirket halka arz edilir ve büyük bir sermaye toplar. 1983 yılında Apple Lisa ve 1984 yılında Apple Macintosh piyasa sürülür. Bu yıllarda IBM piyasa lideridir. Apple 1,5 milyon dolarlık reklam bütçesi ile “1984” reklamını yayınlar. Bu film IBM’in sektörde tekelleşmesine bir göndermedir.

1986 yılında ise yönetim kurulu kurucu Steve Jobs’u işten atar. Kendi kurduğu şirketten atılmayı başaran Steve Jobs NeXT adında bilgisayar ve yazılım şirketini kurar. (3) Apple Macintosh’un başarısı ile yoluna devam etse de Microsoft’un ucuz yazılımları karşısında direnç gösteremez ve hisse fiyatları dibi görür. 1996’da Apple yaptığı yanlıştan döner ve NeXT’i satın alarak Steve Jobs’un şirkete geri dönmesini sağlar. 1998 yılında satışa sunulan iMac ile şirket yeniden yükselişe geçer. 2001 yılında iPod ile 100 milyondan fazla satış rakamına ulaşır. 2003 yılında 8 dolar olan Apple hisseleri 2006 yılında 80 dolara çıkar ve piyasa payında Dell’i geçer. (4)

2007 yılında ise Apple dünya çapında başarıya ulaştıran iPhone piyasaya sürüldü. Sadece 74 günde 1 milyon satan telefon toplamda 6 milyondan fazla sattı ve bugün şirketin en önemli üründür.

Kaynakça

1. www.haberturk.com. [Çevrimiçi] http://www.haberturk.com/galeri/ekonomi/476544-fortune-500-global-dunyanin-en-buyuk-sirketleri/1/93.

2. [Çevrimiçi] http://www.mac-history.net/top/2015-01-30/how-the-founders-of-apple-got-rich.

3. [Çevrimiçi] https://tr.0wikipedia.org/index.php?q=aHR0cHM6Ly90ci53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvTmVYVA.

4. [Çevrimiçi] https://www.macobserver.com/stockwatch/2006/01/16.1.shtml.